انتخاب سنگ نمای ساختمان

سنگ نما از یک یا چند کانی تشکیل شده اند. سنگ از مصالح اصلی در صنعت ساخت و ساز می باشد و در نقاط مختلف ساختمان کاربرد دارد. انتخاب سنگ نمای ساختمان یکی از مشکل ترین کار ها میتواند باشد. اگر اطلاعات کافی درباره سنگ نما نداشته باشید ممکن است درآینده از خرید خود پشیمان شوید. از مهمترین کاربرد های سنگ در ساختمان می توان به موارد زیر اشاره نمود:
الف : سنگ هایی که برای مصارف تزئینی، در نمای ساختمان و فضاهای خارجی ساختمان کاربرد دارند.
ب:  سنگ هایی که برای سنگ فرش و دیوار های داخلی ساختمان کاربرد دارند.
ج:  سنگ هایی که به صورت بلوک یا لاشه سنگ در پایه های ساختمان کاربرد دارند.

عوامل موثر بر انتخاب سنگ نمای ساختمان

از عوامل موثر بر انتخاب سنگ نمای ساختمان ابتدا توجه به کاربرد آن است . عواملی مانند دوام، آنالیز فیزیکی و شیمیایی سنگ، رنگ سنگ و قیمت سنگ .

دوام و آنالیز سنگ

دوام و استحکام سنگ نما به معنی مقاومت سنگ میباشد. مقاومت در مقابل فشارها و ناملایمات جوی و فعل و انفعالات شیمیایی است. متاسفانه دوام سنگ که یکی از عوامل مهم در انتخاب سنگ می باشد که زیاد مورد توجه قرار نمیگیرد. این بی توجهی بیشتر به خاطر قیمت بالای سنگ های نما است. مشتریان بیشتر سنگ های ارزان را میپسندند. ولی هیچ کالای بی دلیل ارزان نیست. پس قیمت نیز بر انتخاب سنگ نمای ساختمان شما تاثیر زیادی دارد.

سنگ و رطوبت

از عوامل مهم طبیعی موثر بر دوام سنگ، ساختار بافت و کانی های تشکیل دهنده آن می باشد. مکان و موقعیتی نصب سنگ نیز از دیگر عوامل مهم و موثر بر انتخاب سنگ نمای مورد نظر می باشد. لازم به ذکر است که شرایط آب و هوایی و میزان رطوبت و خشکی بر روی سنگ تاثیر دارد.

مثلا سنگ نمای شکلاتی یزد قیمت مناسب و زیبایی خاصی دارد. ولی این سنگ را در محیط های مرطوبی مثل شمال یا جنوب کشور نمیتوان استفاده کرد. این سنگ با داشتن مقاومت بالا جذب آب بالایی هم دارد. در نتیجه ممکن است سنگ یزد دچار شوره شود و زیبایی خود را از دست دهد.

ساختار سنگ و تاثیر بر انتخاب سنگ نمای ساختمان

هر یک از ضعف های ساختاری موجود در سنگ پروسه هوازدگی در سنگ را تسریع می نمایند. بنابراین درز ها، چین خوردگی ها و وجود کانی های مضر در سنگ می توانند باعث تخریب سنگ و هوازدگی آن گردند.

بافت سنگ

سنگ ها از دانه بندی های مختلف ریز و درشت تشکیل شده اند و بافت پورفیری (نامساوی) دارند. سنگ های دانه درشت در برابر تغییرات دما حساس ترند . سنگ های دانه درشت زودتر از سنگ های دانه ریز از هم گسیخته می شوند.

 این از هم گسیختگی تا حدودی به ضریب انبساطی کانی های تشکیل دهنده سنگ بستگی دارد. سنگ ها هر چقدر متراکم تر و دارای تخلخل کمتری باشند دیرتر تخریب شده، غیرقابل نفوذترند و در مقابل عوامل هوازدگی نیز مقاوم ترند. سنگ های متخلخل درصد جذب آب بالایی داشته و بر اثر یخبندان ترک می خورند.

ترکیب شناسی

سنگ ها چون از کانی های مختلف با ساختار و مقاومت های متفاوت تشکیل شده اند. طبیعی است که دارای مقاومت های متفاوتی در مقابل هوازدگی باشند.

کانی های مضر

بعضی از کانی ها مثل سولفور آهن در تمام سنگ ها جز کانی های مضر هستند. اگر در معرض رطوبت قرار بگیرند اکسید شده و به هیدروکسید تبدیل می شوند و منجر به ایجاد لکه روی سطح سنگ می گردند. 

برخی از کانی های دیگر در شرایط مختلف و درکنار سایر کانی ها مضر هستند. بعنوان مثال وجود کانی میکا در مقادیر زیاد در برخی از سنگ ها مانند سنگ های مرمر مضر بوده . باعث تغییر رنگ سنگ می گردند.

ویژگی فنی سنگ های نما

ویژگی فنی سنگ ساختمانی با آزمایش های فیزیکی و شیمیایی بدست می آید . بسته به نوع، ساختار و کانی های تشکیل دهنده آن متفاوت است. آزمایش های شیمیایی سنگ ها تا حدودی ترکیب شیمیایی آنها را نشان می دهد . ترکیبات مضر و بررسی های کانی شناسی را به عمل می آورد. 

ساختار فیزیکی سنگ نیز با کمک معیارهایی از جمله وزن مخصوص، مقاومت فشاری، مقاومت سایشی، میزان تخلخل و .. سنجیده می شود.

وزن مخصوص سنگ

سنگ ها براساس وزن مخصوص سنگ به دو گروه سبک با وزن مخصوص کمتر از ۱٫۸ و سنگین با وزن بالای ۱٫۸ تقسیم بندی شده اند. وزن مخصوص سنگ در ساب پذیری سنگ تاثیر داشته به صورتیکه سنگ های با وزن مخصوص کمتر از ۱٫۸ ساب پذیری خوبی ندارند و بالعکس سنگ هایی با وزن مخصوص بالاتر از ۲٫۲ ساب پذیری بالایی دارند.

میزان جذب آب

میزان جذب آب، میزان آب موجود در سنگ است که بر حسب در صد وزن خشک به خود می گیرد. میزان جذب آب در سنگ ها متفاوت است و به طور کلی سنگ های آذرین درصد جذب آب نسبتا پایین، سنگ های آهکی و ماسه سنگ ها در صد جذب آب بالایی دارند. هرچه قدر میزان جذب آب سنگ پایین تر باشد بهتر است.

تخلخل

تخلخل حجم فضاهای خالی در سنگ می باشد. هر چه قدر تخلخل سنگ بیشتر باشد میزان جذب آب بالاتری دارد و قدرت فشاری آن کمتر است. البته هر چه قدر سنگ ریزتر باشد میزان جذب آب بیشتر بوده و خارج شدن آب از سنگ به کندی صورت می گیرد.

مقاومت فشاری

پارامتر مقاومت فشاری، میزان پایداری سنگ در برابر فشارهای اعمال شده را نشان می دهد. مقاومت فشاری پارامتری است که بیش از حد به آن توجه شده است. در صورتیکه اکثر سنگ ها دارای مقاومت فشاری بیش از ۴۰ مگاپاسکال هستند. مانند سنگ های آذرین که مقاومت فشاری بالاتر از ۱۴۰ مگاپاسکال دارند. در حالیکه حداکثر فشار لازم برای ساختمان های بلند مرتبه ۱ مگاپاسکال است.

مقاومت خمشی

به توانایی سنگ در برابر تنش های خمشی، مقاومت خمشی می گویند. بسیاری از مواقع مشاهده شده است سنگها مخصوصا در سطح افقی در اثر نشت یا تکان های ریز ترک می خورند. به این دلیل که سنگ دارای مقاومت خمشی مناسبی نبوده است. مقاومت خمشی سنگ هیچ گونه رابطه ای با مقاومت فشاری سنگ ندارد. رطوبت بالا مقاومت خمشی سنگ را کاهش می دهد.

مقاومت سایشی

مقاومت سایشی به وضعیت کانی های داخل سنگ و دانه بندی سنگ بستگی دارد. سنگ ها به علت وجود کانی های مختلف دانه بندی متفاوتی دارند. سطح دانه بندی متفاوت از مقاومت سایشی متفاوتی برخوردار هستند. پارامتر مقاومت سایشی سنگ زمانی اهمیت دارد که سنگ در معرض سایش قرار بگیرد. مانند اماکنی از جمله راه پله ها، سنگ فرش اماکن عمومی و …

رنگ سنگ

ثابت بودن رنگ سنگ بستگی به مکان مورد نصب آن دارد. سنگ های مرمریت رنگی مخصوصا رنگ های تیره باید در فضای داخلی نصب شوند. مرمریت باید به دور از تابش خورشید باشند.  این سنگ هاسالیان سال رنگی ثابت خواهند داشت. اگر مرمریت در معرض ناملایمات جوی و نور خورشید قرار بگیرد سریعا رنگ خود را از دست می دهد. یکی دیگر از عوامل تغییر رنگ سنگ وجود کانی های ناپایدار در آن است. این تغییرات باعث تغییر رنگ سنگ مخصوصا سنگ های سفید و روشن می گردد. از عوامل دیگر وجود مقادیر آهک در سنگ است. آهک به مرور زمان باعث شوره زدن سطح سنگ شده و به صورت لکه های سفید ظاهر می گردد.

 به طور کلی رنگ سنگ بیشتر در معرض دید مصرف کنندگان سنگ می باشد و دارای اهمیت فراوانی است اما مورد مهم در هنگام انتخاب سنگ این است که اولا سنگ های آهکی مانند مرمریت ها، مرمرها و سنگ های سنداستون با رنگ های تیره نباید در فضای بیرونی ساختمان نصب شوند، زیرا بر اثر تابش نور خورشید و آلودگی هوا دچار رنگ پریدگی و هوازدگی می شوند. دوما فاصله دید مناسب برای تشخیص رنگ سنگ باید در حدود یک تا ۵ متر از چشم فرد باشد، زیرا یک سنگ با دانه بندی متوسط و فلدسپات های صورتی در فاصله دید دورتر این طور دیده نمی شود.

کاربرد سنگ های نما و تاثیر بر انتخاب سنگ نمای ساختمان

سنگ جزء قدیمی ترین و اصلی ترین مصالح ساختمانی است که تاکنون مورد استفاده بشر قرار گرفته است. حتی نوع سنگ مورد استفاده در ساخت ابنیه ها بخشی از تاریخ و موقعیت جغرافیایی است. اکثر ابنیه های مهم اعم از تخت جمشید از سنگ آهک، شهر تاریخی فلورانس ایتالیا از سنگ کارارا و شهر بلونیا ایتالیا از ماسه سنگ ساخته شده اند. امروزه بدلیل پیشرفت در استخراج و فرآوری سنگ ساختمانی استفاده از آن در قسمت های مختلف ساختمان گستره بیشتری پیدا کرده است. 

از مهمترین کاربرد های سنگ در صنعت ساختمان می توان به موارد زیر اشاره نمود: • دیواره های داخلی ساختمان اکثر سنگ های ساختمانی را می توان جهت پوشش دادن دیواره های داخلی ساختمان استفاده کرد. • سنگ فرش و پله سنگ کف و پله به جهت اینکه در معرض سایش، ضربه و شستشو قرار دارند باید دارای ویژگی های زیر باشند: ۱٫ مقاومت در برابر ضربه ۲٫ مقاومت سایشی بالا ۳٫ تخلخل کم ۴٫ جذب آب پایین ۵٫ مقاومت در برابر اسیدها، بازها و شوینده ها

سنگ نمای ساختمان

سنگ نما در معرض نور خورشید، باد، طوفان، سرما، گرما و آلاینده ها می باشد. سنگ نما باید دارای ویژگی های باشد که بتواند در مقابل این تهدیدات مقاومت نماید. جهت انتخاب سنگ نما باید به موارد زیر توجه نمود:

•  شرایط جوی محل نصب سنگ در نمای ساختمان باید در نظر گرفته شود. بعنوان مثال در مناطقی که رطوبت بالایی دارند نباید از سنگ هایی که جذب آب بالایی دارند استفاده شود. در مناطقی که برودت هوا بالا است از سنگ هایی که تخلخل زیادی داشته استفاده نگردد. 
•  مقاومت کششی و خمشی خوبی داشته باشند. 
•  در صورت نصب سنگ ساختمانی به روش تر (دوغاب) سنگ مورد نظر چسبندگی خوبی با ملات داشته باشد. 
•  سنگ رنگ ثابت و پایدار باشد.
•  سنگ ساختمانی مورد نظر نباید دارای کانی های مضر باشد زیرا سریعتر فرسوده شده و تغییر رنگ می دهد.

سنگ فرش پیاده رو سنگ فرش خیابان

سنگ مورد استفاده در پیاده روها و خیابان ها باید دارای مقاومت سایشی و چگالی نسبتا بالایی باشد.